Paardenvoeding

Op het gebied van paardenvoeding is eveneens ongelofelijk veel keus. Van biologisch dynamisch, van ruwvoer tot muesli en geperste brok.

Op dit moment werk ik met niemand echt samen, wel adviseer ik in sommige gevallen een voerspecialist of natuurgeneeskundige te raadplegen. Zelf heb ik geen grondige kennis van wat er allemaal op de markt is, producten en samenstellingen veranderen snel en grote merken zijn ook aan marketingstrategieën onderhevig. Het zou een fulltime job zijn om alles tot in de puntjes bij te houden. Wanneer je meer wil weten over de verschillende mogelijkheden kan ik de site www.voervergelijk.nl aanraden, dit is een website die uitgegroeid tot een platform voor paardenvoer. Daarnaast heb ik wat basisinformatie en enkele tips hieronder op een rijtje gezet.

Allereerst een paard is een grazer, maar het rijke gras wat wij kennen als weide-tapijtje is niet het voedsel waar het oerpaard het op moest redden. Het oerpaard sprokkelde de maaltijd bij elkaar op variërende plekken van droge dorre graslanden tot kale bergachtige gebieden. Niet direct de meest sappige sprietjes dus.
Zodoende is het spijsverteringsstelsel van het paard ontwikkeld tot een lang systeem, dat voortdurend in de weer is om veel voedsel van laag energetische waarde te verwerken.

Hoewel onze sportpaarden er anders uitzien dan de oerpaarden, is het maagdarmsysteem –nog- niet wezenlijk veranderd. Het is nog altijd ingesteld op het verwerken van veel voedsel, met name ruwvoer gedurende het grootste gedeelte van de dag.

Het (sport)paard dat het grootste deel van de dag op stal doorbrengt

Een paard is een kuddedier met een voorliefde voor vrijheid, maar wil je je paard toch graag als sportpaard op stal houden, draag dan zorg voor voldoende voerbeurten en voldoende ruwvoer, kies eventueel voor het gebruik van hooinetten en/of slowfeeders, om toch zoveel mogelijk tijd op de dag de maag licht gevuld te houden, ook een voersysteem dat met regelmaat kleine hoeveelheden brok doorlaat, kan bijdragen aan een minder zware belasting op het maag-darm systeem.

Op een rijtje:

• Begin en eindig de voerbeurten waar mogelijk met het aanbieden van ruwvoer, dit verbetert ook de opname van brokken of muesli
• Check de kwaliteit van het ruwvoer en stem dit af op de behoeftes van jouw paard
• Kies voor zoveel mogelijk voerbeurten op een dag
• Geef voldoende beweging en afleiding in paddock, stapmolen en biedt hen werk
• Zorg voor voldoende schoon water
• Zorg dat het voer past bij de activiteitsgraad van je paard
• Ontworm regelmatig; óf nog beter doe regelmatig mestonderzoek en ontworm aan de hand van de uitslagen
• Pas voer aan, aan het seizoen  Het wisselen van de vacht vraagt soms extra energie alsook temperatuurverschillen en de aanpassing daaraan kunnen extra energie vragen
• 

De risico’s

Het feit dat op veel (sport)stallen beperkt ruwvoer en veel geconcentreerd voer wordt aangeboden in combinatie met beperkte beweging leidt tot het veelvuldig voorkomen van maagzweren bij sportpaarden. Het paard heeft geen galblaas, want het systeem is gebouwd op voortdurende aanvoer van laagcalorisch voedsel en zodoende druppelem er voortdurend verteringssappen in de maag. Dit leidt tot irritatie bij te weinig voerbeurten met te veel en te rijk voedsel aangeboden in korte periodes.
Teveel verteringssappen in een relatief lege maag, kan de maagwand prikkelen en ook het eerste deel van de dunne darm.

Kenmerken van maagzweren zijn;

• paarden die gevoelig zijn op de maagregio (zie plaatje)
  paarden die extreem snel eten
  veelal zuur bij aansingelen
  vaak gapen
  Problematiek die vaak in verband wordt gebracht met maagzweren: kribbebijten en/of luchtzuigen

NB: Niet elk paard met een of meerdere symptomen hoeft een maagzweer te hebben. Om dit vast te stellen kan er een endoscopie worden gedaan door de dierenarts. Het aanwezig zijn van de symptomen kan wel aanleiding zijn voor verder onderzoek.

Het buitenpaard

Wanneer een paard grotendeels buiten staat of in een paddock paradise woont, zijn er weer andere aandachtspunten.

Allereerst; een paddock paradise is een mooie nabootsing van de natuur, maar het blijft surrogaat. Veelal staan er veel meer paarden bij elkaar dan gebruikelijk in een natuurlijke omgeving, dit kan zorgen voor oneerlijke voerverdeling onderling. Daarbij is er zelden voldoende ruimte om de ideale loopafstand van een vrij grazend paard na te bootsen, rekening houdend met het feit dat wilde paarden tot 30 km per dag grazend afleggen.

Let op dat onbeperkt ruwvoer niet wordt vertaald in het van de ene naar de andere hooiruif sjokken van de hooggeplaatsten uit de groep, waarbij lager in rang staande dieren te kort komen.
Het feit dat de paarden in een afgesloten stuk wonen beperkt hen in de keuze van wat ze eten. Van oorsprong zijn paarden intuïtief op zoek naar wat ze nodig hebben. Paarden zijn erg goede klimmers van nature en zoeken bij tijd en wijle hoger gelegen vlaktes op om andere benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen dan de op laagvlaktes aanwezige maaltijd te bieden heeft. Dit is in ons laaggelegen landje een utopie en enige hulp van ons in het aanvullen van het dieet is dus geboden.

Ook het hebben van een poel als natuurlijke drinkplaats brengt risico’s als blauwalg met zich mee. Degelijk onderhoud is een vereiste, het aanbieden van tonnen met water op verschillende locaties kan een uitkomst bieden, of verschillende punten met een automatische drinkbak.

Op een rijtje:

• Niet ieder paard is geschikt om in een paddock paradise te wonen, net zoals niet ieder paard kan gedijen in een stalklimaat. Sommige paarden zijn meer aangepast aan de moderne van alle gemakken voorziene paardenstal, dan anderen.
  Ook het veroveren en handhaven van een plekje binnen een kudde kan leiden tot stress, net zoals het gebrek aan beweging van een stalpaard dat kan.
  Kijk naar je paard, hoe is het opgegroeid? En wat wil je ermee wil doen? Waar voelt hij of zij zich het meeste thuis? Past het bij zijn en jouw mogelijkheden en voorkeuren? Is hij van sobere komaf, of heeft hij moeite om op gewicht te blijven?
• Zorg voor voldoende aanvulling van voedingsstoffen wanneer je enkel ruwvoer aanbiedt
• Check of er voldoende fris water beschikbaar en bereikbaar is voor je paard, krijgt hij/zij voldoende toegang van zijn of haar collega’s?
• Check regelmatig de mest van je paard en ontworm indien nodig
• Zorg voor voldoende beweging
• Check regelmatig de kwaliteit van het ruwvoer
• Pas het voer aan, aan het seizoen. Het wisselen van de vacht vraagt soms extra energie alsook temperatuurverschillen en de aanpassing daaraan kunnen extra energie vragen, zeker als jouw paard buiten woont en moet kunnen omgaan met de weersinvloeden.

Uiteraard zijn er allerlei andere tussenvormen mogelijk, waarbij je steeds moet blijven kijken naar je paard en naar wat hij/zij nodig heeft.

Onthoudt dat voeren een dynamisch proces dient te zijn en dat steevast hetzelfde voeren dag in dag uit, jaar in jaar uit, niet bijdraagt aan zijn of haar gezondheid. Het toevoegen en aanpassen van het voer aan belasting, gevraagde arbeid, jaargetijde en leeftijd van je paard is steeds van belang.
De natuur had het goed geregeld, de seizoenen boden verschillende planten en grassoorten met wisselende voedingswaarden, afhankelijk van locatie en seizoen.
Wij zullen ons best moeten doen onze paarden steeds te blijven bieden wat zij nodig hebben.